Trektochten in de Vercors Praktisch

Wat is de Vercors.

De Vercors is een bergplateau dat lichtjes afhelt naar het westen en langs zo goed als alle kanten begrensd door impressionante verticale kalkrotswanden.
Aan de westkant, bij Vasieux, La Chapelle, Presles, Plateau d'Ambel, ... ligt het plateau op zo'n 1000 m hoog en wordt het gebruikt voor landbouw. De klifrand wordt er doorsneden met diepe gorges.
Aan de oostkant en naar het zuiden stijgt het plateau naar 1600 à 1800 m en is het één van de meest ongerepte natuurgebieden van Frankrijk. De klifrand van de Vercors vormt in het oosten één lange keten van toppen van 2000 m hoog en naar het zuiden enkele canyons die qua diepte vergelijkbaar zijn met de Grand Canyon in de VS.

Traditioneel bedoelt men met "de Vercors" enkel het plateau. Op dit moment ziet men het vaak iets ruimer en laat men de dorpen aan de voet van de klifrand ook meetellen.

La Grande Traversée du Vercors volgens Bert 

Ik doorkruiste met twee trekkings beide delen van de Vercors.

In de Winter bleef ik grotendeels in de Centrale Vercors. Met St-Nizier, Valchevrière, Herbouilly, La Chappelle, Vassieux, de Col de l'Aiguille kwam ik ook op de plekken waar het drama van de opstand van de het verzet in juni 1944 nog zichtbaar aanwezig was. Ik had er lange gesprekken met twee locals voor wie deze periode, via de herinneringen van hun ouders of grootvader, nog heel erg tastbaar en erg emotioneel geladen was. Deze "lage" variant passeert iedere avond bij een hotelletje of een gîte d'étape.

In de Lente bleef ik zoveel mogelijk op de Hauts Plateaux. Een intense natuurbeleving. Dat impliceert overnachtingen in kleine niet bewaakte bivakhutjes - klassieke berghutten zijn er niet.

Er is ook een offiële GTV "Grande Traverseé du Vercors. Die heeft de ambitie om de hele Vercors te voet te doorkruisen. Ik vond ze doorgaans niet avontuurlijk genoeg. De website heeft wel veel interessante informatie. 

Ideaal seizoen. 

De Vercors is ideaal voor een wintertrekking, in die zin dat het vrij gemakkelijk is om routes uit te zetten zonder lawinerisico. Dit wil niet zeggen dat er geen lawines voorkomen in dit gebied (integendeel). Maar er zijn mogelijkheden genoeg op de vlakkere plateau's of op brede kammen. Het grootste risico zijn de zinkgaten (Scialet) en de onvoorspelbare kloven op naakte stukken kalksteen (Lapiaz) die onzichtbaar onder een sneeuwbrugje kunnen liggen. Een zone in de buurt van Col de Rousset is afgesloten in de winter als rustgebied voor de Tetra Lyre.

De lente (half mei tot half juni, een beetje afhankelijk van jaar tot jaar) is ideaal voor een klassieke trektocht. Alles staat in bloei en als er nog wat sneeuw ligt, is die doorgaans vergelijkbaar met wat je in de zomer tegenkomt in het hooggebergte. Alle bronnen geven maximaal water en het water is niet gecontamineerd met uitwerpselen van de schapen (wat wel het geval is vanaf eind juni). Opgelet met de lange weekends : dit zijn de drukste weekends van het jaar en de best gelegen bivakhutten (Jasse du Play, Chaumailloux, Pré Peyret, ...) zijn dan overvol. Wil je toch met Hemelvaart of Pinksteren door de Vercors trekken, kies dan voor kamperen. Wij kozen voor de week tussen Hemelvaart en Pinksteren en dat was een perfecte keuze.

Bereikbaarheid

Noordkant : TGV-station naar Grenoble, dan bus 5110 of bus 5130 naar St-Nizier of Lans-en-Vercors. Deze kant is zeer goed ontsloten en erg populair bij dagjesmensen uit Grenoble.
Zuidkant : TGV-station Valence en lokale trein naar Die of bus 28 vanuit Valence Ville naar Die of Chatillon-en-Diois. Verder de bergen in : liften en blijkbaar is er ook een soort belbus.

La Grande Traversée - Version Résistance 1944

Dag 1 : St-Nizier - Lans en Vercors

Basisetappe zonder extra's : 16 km 950 m+ 910 m-
Start bij het kerkhofje van St-Nizier (bushalte van lijn 5110). Hier was de eerste schermutseling tussen het Verzet en een Duitse patrouille. Het Verzet was in die eerste dagen van juni 1944 nog hopeloos romantisch: hun eerste actie was het ophangen van een uitdagend grote Tricolore vlag op de Trois Pucelles. Die drievoudige rotspiek blijft het eerste half uur van de wandeling nadrukkelijk in beeld.
De GR9 / GR91 is de meest logische route, via het centrum van St-Nizier (bakker, winkeltje), de Moucherotte (1901) en de lange afdaling tot Col de Furon ; massa's varianten mogelijk. De Auberge des Allières zat vol dus daalde ik verder naar een B&B. Het was een "just B" ; de eigenaar reed even om naar de supermarkt zodat ik zelf het nodige bijeen kon kopen voor een luxe avondeten en ontbijt, klaargemaakt in de keuken van de eigenaar. Hij bleek een documentaire gemaakt te hebben van de meer menselijke kant van de 6 weken in juni en juli 1944 dat de Vercors bevrijd gebied was. Zeer interessant.
In de winter : St-Nizier tot de top : informele cohabitation van skiers en raquetteurs. Vanaf de Moucherotte tot het skistation : verplicht apart pad voor raquetteurs. Naar Allières : opnieuw cohabitation. 
Extra's : à volonté. Ik koos voor omwegjes langs de kam ten zuiden van de Moucherotte en de Habert des Ramées.

Dag 2 : Lans-en-Vercors - Plateau d'Herbouilly

Basisetappe zonder extra's : 20 km 700 m+ 500 m-
Ik probeerde in de winter de GR verder te volgen via de Sentier Gobert, maar dat was te technisch en te gevaarlijk. De basisetappe lag er deels sneeuwvrij bij, via goed gemarkeerde paden naar Villard (veel winkels) en Bois Barbu. De hoofdweg langs Le Barbu was in juli 1944 de frontlijn waar zwaar is gevochten ; een kruisweg brengt dit nadrukkelijk in beeld. Na Bois Barbu kiezen we opnieuw niet voor de GR maar voor lokale gemarkeerde paden langs Valchevrière en Ferme D'Herbouilly. Beide waren commandposten in 1944 ; de hoeves werden in brand gestoken als represaille en daarna nooit heropgebouwd en zijn nu een monument.
Overnachting in Auberge de Roybon.
Extra's : keuze genoeg. Ik koos iets te ambitieus voor de Sentier Gobert maar zelfs na 2 weken stabiel zonnig weer waren er noordwaarts gerichte stukjes die er veel te gevaarlijk bijlagen. Betere varianten zijn wellicht om enkele van de raquettepaden vanuit Bois Barbu te nemen of om H/T het uitzichtspunt van Brèche de Chalimont er bij te nemen. 

Ruïne van de Ferme d'Herbouilly als monument.

Dag 3 : Herbouilly - Corrençon - Herbouilly

Basisetappe : 13 km 400 m+ 400 m-
Heen langs de Pas de l'Ane en Fleur de Roi, terug langs Col de Sambue. Massa's mogelijkheden om te variëren. Opgelet : in de winter is er een strikte scheiding tussen raquetteurs en skiërs dus niet alle paden zijn beschikbaar maar er zijn meer dan genoeg paden waarvan een deel speciaal geprepareerd en bewegwijzerd voor raquettes. De websites van de "espace nordique" van Herbouilly en van Correncon geven aan welke paden exclusief voor langlaufen gereserveerd zijn. 

Dag 4 : Herbouilly - Plaine de Darbounouse - La Chapelle

Basisetappe : 16 km 500 m+ 800 m-
Heerlijke boswandeling in de eerste helft. Niet bewegwijzerd, maar er zijn mogelijkheden genoeg om op Darbounouse te komen. Afdaling langs Pot de la Gelinotte en Chabotte, klim langs de Combe Freydière en een ommetje langs de kasteelruïnes.
Het verhaal van de geprepareerde pistes deemstert hier langzaam weg, als winterwandelaar moet je zelf je route zoeken. Of, in de vallei, de raquettes op de rugzak binden, want onder de 1200 m ben je tegenwoordig niet meer zeker van sneeuw.
In La Chapelle bezoek ik het eenvoudige maar erg pakkende monument op de binnenkoer waar in op 21 juli alle mannen van 18 tot 40 jaar 's nachts doodgeschoten werden door de Duitsers, terwijl alle hoeves in brand gestoken werden of geplunderd. Deels een botte represaille, deels ingegeven door de militaire logica om alle hulpbronnen volledig weg te nemen zodat er nooit opnieuw een verzetsleger kon gevormd worden dat zonder externe steun kon blijven bestaan.
Overnachting in Hotel des Sports. Supermarkt.

Dag 5 : La Chapelle - Vassieux

Twee opties om bij de Mémorial de la Résistance te komen op de Col de la Chau :
De GR volgen via Col de Carri en Serre Plumé. De basisetape wordt dan 16 km 900 m+ 750 m-
Die kozen we niet : te weinig sneeuw en het zou zonde zijn om bij het prachtige weer de uitzichten op Font d'Urle te missen.
Een taxi vragen om je naar Font d'Urle te brengen. Dan via Pas de l'Inferet - Porte d'Urle en Puy de la Gagère naar Col de la Chau. De basisetappe wordt dan 14 km 400 m+ 700m- Je loopt er de hele tijd op de zuidrand van de Vercors, met uitzichten tot op de Ventoux bij mooi weer. Indrukwekkend.
Het museum van het Verzet zit toepasselijk in een ondergronds gebouw. Erg pakkend, zeker 1.5 à 2 uur voor uittrekken. Vassieux is de sleutelplek van de hele verzetsperiode. Eind 1943 was er een vage overeenkomst tussen het nog embrionale verzet in de Vercors en de vrije Fransen in Londen en in Algiers om de Vercors te gebruiken als een soort bruggenhoofd waar met vliegtuigen troepen en zwaar materieel zouden worden aangevlogen. Dit vliegveld zou in Vassieux komen. Een dergelijk bruggenhoofd was zinvol bij een invasie in het zuiden van Frankrijk. Het codewoord was "Le Chamois des Alpes bondit". Dit werd op 6 juni gelanceerd vanuit Londen, dus samen met de invasie in Normandië. Operation Anvil, de invasie van Zuid-Frankrijk, zou eerst hier mee samenvallen, maar is uiteindelijk, als Operation Dragoon, pas gelanceerd op 15 Augustus. Slechte communicatie gevolgd door een pijnlijke vergissing van het hoofdkwartier ? Een bewuste zet van "Algiers" om de voornamelijk communistisch geïnspireerde verzetstgroepen van de Vercors op te offeren ? Domweg overal chaos om zo de aandacht maximaal af te leiden van Normandië ? Het museum houdt het bij de vragen, een antwoord is er niet. De pas aangelegde airstrip is uiteindelijk één van de routes waarlangs de Duitse overmacht op 21 juli het plateau van de Vercors binnenwalst. Vassieux wordt net als La Chapelle volledig platgebrand als represaille.
Overnachting op de plaine de Vassieux, in de Ranch Pow Grayon. Heerlijk onvervalste country & western ervaring. Winkeltje in Vassieux. 

Mémorial de la Résistance, Vassieux

Dag 6  : Vassieux - Col de Rousset

Basisetappe : 17 km 550m+ 450m-
Bosrijk en rustig stijgend langs de GR de Pays tot Col de Vassieux (schuilhut), dan avontuurlijker langs de klifrand met prachtig uitzicht langs But d'Aiguillette en Col de Chironne, dan rustig afdalend tot op de oude muilezelroute (opnieuw GR) langs de eigenlijke Col de Rousset.
In dit kleine skistation zijn enkele hotelletjes waar je als wandelaar ook welkom bent.

Dag 7 : Col de Rousset - Pas de l'Aiguille

Basisetappe : 15 km 800 m+ 450m- zonder téléphérique, 12.5 km 550 m+ 450 m- met
Bij de start is er het probleem hoe je Col de Rousset verlaat zonder op de alpijnse skipistes te komen. Ofwel neem je het liftje naar 1500 m hoogte en moet je vanaf daar alleen een paar pistes dwarsen, ofwel neem je het pad naar de eigenlijke Col de Rousset en volg je zo goed mogelijk de kamlijn. Tot Pré Peyret (schuilhut) ligt de route vervolgens vast nl. de GR. Daarna kan je naar hartelust jezelf uitleven met kaart en kompas want het gaat wegloos naar de Pas de l'Aiguille.
Op de pas ligt het kleinste oorlogskerkhof van Frankrijk. Er waren eerst 8 graven (nu nog 4), verzetslui die hier gestorven zijn in één van de meest onwaarschijnlijke episodes van de slag om de Vercors. Op 21 juli worden de 27 verzetslui die deze pas bewaken klemgezet in een grot door een Duitse eenheid met bergervaring, die eenvoudigweg omheen de eigenlijke pas is geklommen. Ze overleven zonder eten en drinken drie dagen in een kleine grot. Op de nacht van 24 juli kunnen ze dank zij dichte mist ontsnappen. Uiteindelijk zijn er 8 doden, deels gewonden die kiezen voor zelfmoord, deels mensen die bij de gevechten of bij de ontsnapping omkomen of opgepakt en gedood worden. De anderen ontsnappen.
Overnachting in de Bergerie de Chaumailloux (vooraf de sleutel regelen, goed ingerichte onbewaakte hut) of in de Cabanne de Chaumailloux (schuilhut).

Oorlogskerkhofje van Pas de l'Aiguille

Dag 8 : Pas de l'Aiguille - Vallon de Combau

Basisetappe : 9 km 350 m+ 600 m- 1 km en 150 m+/- extra met de obligate Tête de Chevalière.
Eenvoudige uitloopetappe langs een evident pad dat de valleibodem volgt en langzaam verandert in een piste en vervolgens een verharde weg. 
Wij namen hier de taxi naar Die.
Wil je er een dagtocht van maken, neem dan het colletje door het bos naar Les Nonnières.

La Grande Traversée - Versie "buiten de klassieke paden"

Dag 1 : Abbaye de Valcroissant - Pré Peyret of Pison : balcon de Glandasse

De klassieke versie volgt de de hele tijd het pad dat een 200 m onder de rotsen in de flank onder het Glandasseplateau loopt. Basisetappe : 18 km 1200 m+ 250 m-
In tegenstelling tot veel balcon-wegen loop je het grootste deel van de tijd in de bossen en bij dit schitterende weer wilden we wat uitzicht. En Pré Peyret is zonder meer de meest bezochte bivakhut van de Vercors en we wilden rust en privacy dus keken we ook uit naar een alternatief.
Dus kozen we voor : Valcroissant - Col de Menil - Col des Bachassons - Plautret - Pison - Baraque de Pison. Het pad op de Col de Bachassons is niet gemarkeerd, maar wel erg duidelijk. Voor de Plautret kan je zonder problemen padloos een paar meter van de klifrand af wandelen. Deze variant is 16 km 1450 m+ 550m-
Overnachting : Baraque du Pison of Cabane de Pré Peyret 
Bronnen : onderweg : Fontaine des Bachassons (normaal OK), Fontaine de Vire-Sac (zeer weinig water) bij de bivakhut : Fontaine de l'Ours (zeer weinig water) of Fontaine des Endettes (beetje water).

Dag 2 : Pré Peyret of Pison - Bénevise

De klassieke versie volgt gewoon de GR 93. Dat komt neer op 13.5 km 550m+ 1200m-
In deze Canyon is "buiten de klassieke paden" direct veel erg spectaculaird en technisch. Wij hielden het bij de Vire de Sambardou (T4) ; dat komt neer op 2.5 km en ca. 100 m-/+ extra. De grote uitdaging is de oriëntatie. De juiste richel inslaan, dat valt mee : de richel loopt grotendeels horizontaal. De start ook : dat is bij de grote steenman bij punt 1561, waar de GR zijn steile afdaling begint. Het lastigste was de uitgang. Er loopt een behoorlijk pad vanuit de "Pas de Sambardou" een stukje ten zuiden van punt 1669 op de kaart maar er zijn geen wegwijzers.
Reken voor de 4 km van de eigenlijke vire de Sambardou minstens 2 uur : niet alleen omdat het erg technisch is : het is zo spectaculair dat het zonde is als je niet de tijd neemt om de omgeving uitgebreid te bekijken.
Wij willen de Gite d'étape van Bénevise warm aanbevelen ; volgens ons beter gelegen en veel betere service dan de goede oude Refuge d'Archiane. Bronnen onderweg : in Archiane (bron en terras) en in Bénevise.

Dag 3 : Bénevise - Croix de Lautaret - Chaumailloux

Basisetappe : 14 km 1200 m+ 670 m-
Een extraatje langs de Tête de Chevalière of la Montagnette liggen voor de hand. Dat is dan 1 à 2 km en een 150 m+ extra afh. van de gekozen variant.
Bénevise verlaten lang het pad door oude akkertjes dat even boven Bénevise afbuigt van de GR in plaats van langs de jeepweg. Die akkertjes zijn verlaten lavendelveldjes - her en der staat nog verwilderde lavendel. Na de paar huisjes van Tussac verandert de jeepweg in een breed grasspoor dat erg prettig wandelt tot in Combe de Rancou. Daar gaat het resoluut padloos tussen de verspreide bomen naar de Croix de Lautaret en vervolgens la Montagnette of la Chevalière. Bij helder weer is de orientatie erg gemakkelijk. Bij mist kan je maar beter een GPS meehebben of buitengewoon goed overweg kunnen met kaart en kompas.
Op het einde van de etape is er geen keuze - het gemarkeerde pad van de Pas de Chevrière is de enige logische weg naar Chaumailloux. Chaumailloux ligt op een soort van tussenplateau dat de moeite is om even te verkennen. Er is een overdaad aan bronnen en fris gras dat in juni (vóór de komst van de schapenkuddes) blijkbaar onweerstaanbaar is voor steenbokken.
Overnachting in Cabane de Chaumailloux (schuilhut) of Bergerie de Chaumailloux (onbewaakte ingerichte hut, vooraf sleutel ophalen). Meerdere bronnen in de buurt. Onderweg geen water.

Dag 4 : Chaumailloux - Jasse du Play

Basisetappe :18 km 1100 m+ 1100 m-
De grote massa volgt het pad -/+ pal west naar Pré Peyret en volgt daarna de GR91 naar Jasse du Play. Niets voor ons. De variante "ongebruikelijke paden" neemt onmiddelijk na het colletje boven de Cabane een kronkelend pad noordwaarts door de kalksteenchaos dat vaak alleen met de steenmannetjes herkenbaar is, naar Peyre Rouge. Zo'n 150 m ten oosten van het onverwacht grote huis voor de herders is een kruispunt, en daar kan je opnieuw -/+ noordwaarts verder de helling op, richting Plaine de la Queyrie. Vanaf daar kom je op het klassieke pad naar de Col de Bachassons en vervolgens de Grand Veymont.   
De klim vanuit deze kant is steil en fysiek zwaar maar niet lastig. De afdaling naar Pas de la Ville is een stuk technischer. De paden kan je niet missen : de Grand Veymont is één van de drukst bezochte punten in de omgeving.
Overnachting in Jasse du Play (schuilhut). Dichtste bron : Fontaine du Play op 1.3 km ; deze bron heeft de naam een van de betrouwbaarste van de Vercors te zijn.
Bronnen onderweg : Col de Bachassons, Fontaine de la Chau.

Dag 5 : Jasse du Play - Pré Achard : Balcon Est

Basisetappe : 19 km 700 m+ 800 m-
Tijd voor iets nieuws : de fameuze Balcon Est of Sentier du Périmetre. Een pad dat zoveel mogelijk tussen de boomgrens en de voet van de rotswand blijft langs de oostkant van de Vercors. De boomgrens is er niet omwille van de grote hoogte, maar wel omwille van een combinatie van gebrek aan water en van lawines ; dat zegt genoeg over de steilte van het terrein.
Ook hier waren we het grootste deel van de dag alleen. Dit is wellicht omdat er in veel couloirs nog plakken harde lawinesneeuw ligt. Het pad is perfect gemarkeerd ; er zijn regelmatig bordjes dat dit pad niet aangeraden wordt bij sneeuw. Ook het eerste stukje nl. de oversteek van de Col de Bérrièves.
Overnachting in Refuge La Soldanelle : een klassieke berghut gerund door een Belgisch koppel.
Bronnen onderweg : er zijn er twee, allebei erg tricky gelegen in zeer steil terrein een paar tientallen m onder het pad : Fontaine de Berrièves, Fontaine des Sarrazins.

Dag 6 : Pré Achard - Lans en Vercors

Onze keuze : 26 km 1300 m+ 1600 m-
Hier was het lastig kiezen tussen de vele ongebruikelijke paden. We waren blij met de bruikbare tips van de uitbater van de Refuge de Soldanelle.
De Col des Deux Soeurs (2054) viel af want er lag nog een enorm sneeuwveld dat doorliep tot op de passage met kabel waar je een paar meter moet rotsklimmen (II). We hielden het dus bij de Pas de L'Oeuille. Ook daar lag nog een gigantische corniche, maar die konden we langs links (Z) passeren. Langs de Sentier de Peronne kwamen we bij de Col Vert.
Daar hebben we lang staan twijfelen of we de fameuze Sentier des deux Cols (T4) zouden nemen. Zonder de extreme rukwinden van die dag hadden we het wellicht gedaan : een schitterend pad hoog boven Grenoble met schitterend uitzicht op de Belledonne en de Mont Blanc. We hebben er uiteindelijk een klein stuk van gedaan en de Roc Cornafion meegepikt. 
De meest logische overnachting is de Auberge des Allières maar (voor de tweede keer!) die was terug volgeboekt. Niet onlogisch met het lange pinksterweekend in het vooruitzicht. We vielen terug op een "Just B" en een omweg naar de supermarkt van Villard zodat we zelf konden koken.

Dag 7 : Lans en Vercors - Moucherotte - St-Nizier

Dit is gewoon de eerste etappe van de wintereditie maar omgekeerd. Die kozen we omwille van de uitzichten en de speciale variant op het einde door de Vallée des Forges. Met die erbij wordt het : 19 km 1050 m+ 1100 m-

Was ik alleen geweest, dan zou het misschien geworden zijn...

Lans en Vercors - Plateau du Sornin - Engins

Basisetappe 20 km 850 m+ 1200 m-

Een lange geleidelijke klim door bossen brengt je op de Alpage de la Molliere. Afhankelijk van het moment pak je het pad over de kam van de Charande (1709) of langs de Alpage (gîte d'étape). Een grote lus over het plateau du Sornin en het uitzichtpunt van Dent du Loup zijn een afscheid van de Hauts Plateaux, voor de afdaling naar Engins. Even onder dit dorpje eindigt de etappe en neem je de bus naar Grenoble.